In landen waar wijn al eeuwen de gewoonste zaak van de wereld is, wordt dagelijks de wijn uit de streek gedronken. Traditioneel was dat altijd dezelfde wijn en die paste dan ook nog bij eigenlijk alles wat op tafel kwam. Zo'n wijncultuur hebben we in Nederland nooit gehad, maar er bestaat wel een Hollandse keuken waarbij we graag een goed glas drinken. En omdat wij niet aan een streekwijn vastzitten, mag die wijn overal vandaan komen.
Één Spaanse keuken bestaat natuurlijk niet. Elke streek heeft zijn eigen producten. Aan de kust komen vis en schaal- en schelpdieren vaker op tafel en het binnenland kent juist veel verrukkelijke stoofschotels met vlees.
1-2-3-tje
Vlees, groenten en aardappelen. Dit is oer-Hollands: een maaltijd met deze drie onderdelen als basis. Of dat nu om suddervlees, met boontjes en gekookte aardappelen gaat òf om lamsrack met ratatouille en geroosterde aardappelen uit de oven: een droge, middelzware rode wijn met wat zuur en een beetje grip past er bij. Dat type wijn vind je overal, in de oude en nieuwe wijnwereld.
| Vlees/vis | Groente | Aardappel | Wijntype | Voorbeeld |
|---|---|---|---|---|
| Draadjesvlees | Spruitjes | Gekookt, met jus | Rood, droog, soepel met een beetje beet, kruidig | Corbières Syrah/Shiraz Pinotage Bonarda uit Argentinië Montepulciano d'Abruzzo Châteauneuf-du-Pape |
| Biefstuk | Sperziebonen | Patat frites | rood, droog, middelzwaar, wat beet | Cabernet Sauvignon wereldwijd Carmenère uit Chili Malbec uit Argentinië Bordeaux Supérieur Rioja Crianza |
| Gehaktbal | Bietjes | Gekookt, met jus | Rood, droog, soepel fruitig | Côtes de Bordeaux Terre di Chieti Merlot wereldwijd |
| Karbonade | Bloemkool | Gebakken | rood, droog, middelzwaar, soepel, wel fris | Pinot Noir uit Bourgogne Beaujolais La Mancha Valencia Nieuw-Zeeland |
| Kabeljauw | Worteltjes met peterselie | Aardappelpuree | wit, droog, vol, ook fris | Pinot Blanc Bourgogne Blanc Custoza Sauvignon Blanc |
| Vlees/vis | Groente | Aardappel | Wijntype | Voorbeeld |
|---|---|---|---|---|
| Lamsreepjes | paksoi met paprika uit de wok | quinoa, couscous | rood, middelzwaar, tamelijk soepel | Merlot Zweigelt Corbières Negroamaro |
| Kipfilet | courgette | geroosterde aardappeltjes uit de oven | rosé, droog rood, droog, licht tot middelzwaar | Provence Portugal Sankt Laurent uit Oostenrijk Bardolino Pinot Noir d'Alsace |
| Tilapia | worteltjes met peterselie | zoete-aardappel-salade | wit, droog, geurig, ook fris | Viognier Pinot Gris Chardonnay uit Australië |
Voor de meeste ovenschotels, eenpans-gerechten en maaltijdsoepen geldt min of meer hetzelfde als voor stamppotten. Een wijn met een zacht maar verfrissend zuur houdt het geheel lekker levendig. Een van onze populairste ovenschotels is witlof met ham en kaas. Een middelzware, zachte Chardonnay, met een beetje houtrijping, maakt dit feel-good-gerecht helemaal af. Denk aan een Mâcon Villages, Chardonnay uit de Languedoc of één uit de nieuwe wereld. Ook spruitjes zijn heel geschikt om een Hollandse ovenschotel mee te maken. Daarbij doen volle rode wijnen met iets fris in de finale het goed.
Ook oer-Hollands zijn onze stamppotjes. Bijna elk huishouden heeft een favoriet en ook iedereen geeft er wel weer een eigen draai aan. De ene stamppot is wat rijker en zwaarder dan de andere, maar de meeste zijn lekker smeuïg. Daarbij doen wijnen met een soepele structuur het goed. Een ronde wijn - wit of rood - met milde, opwekkende zuren in de afdronk houdt de maaltijd als geheel in balans.
| Stamppot | Smaak | Wijnstijl | Voorbeeld |
|---|---|---|---|
| Boerenkool aardappel, boerenkool en vaak rookworst of spekjes | vol, wat aards | rood: soepel, fruitig en/of kruidig | Languedoc Navarra Reserva Merlot uit Chili Syrah uit Zuid-Afrika Pinot Noir uit Nieuw-Zeeland |
| Hete bliksem: aardappel, appel | Zacht met fris zoetje van de appel | wit: geurig, zacht met opwekkend zuur | Riesling Feinherb Riesling uit Oostenrijk Droge Muscat Jurançon Sec |
| Hutspot: aardappel, ui, winterpeen, traditioneel met klapstuk | zacht met pittig zoetje | wit: geurig, zacht met mild, opwekkend zuur | Furmint Viognier (zonder of met weinig hout) Pinot Gris (droog) Grüner Veltliner Volle Albariño |
| Stimpstamp: aardappel, rauwe andijvie, vaak met spekjes | fris, middelzwaar | wit: zacht met fris zuur rood: licht, fris, fruitig |
Weissburgunder Côtes de Gascogne Rhône blanc Gavi Chardonnay (zonder of met weinig hout) Chenin Blanc (zonder of met weinig hout) Barbera Tinto Joven Bourgogne Rouge Beaujolais |
| Zuurkool: aardappel, zuurkool, rookworst of spekjes | Fris, middelzwaar | wit: geurig, zacht met mild zuur | Riesling d'Alsace Pinot Blanc Weissburgunder Falanghina Torrontés |
| Happy together - Hollandse helden | ||
|---|---|---|
| Bitterbal/kroket | & | Cava Brut |
| Bruine-bonensoep | & | Montepulciano d'Abruzzo |
| Erwtensoep | & | volle Pinot Grigio |
| Hachee | & | Corbières |
| Nieuwe haring | & | Manzanilla of Fino Sherry |
| Huzarensalade | & | Sauvignon Blanc de Touraine |
| Macaroni met ham en kaas | & | Weissburgunder trocken |
| Nasi goreng met satésaus | & | Crémant d'Alsace, Cabernet Sauvignon Rosado uit Catalunya |
| Oliebol | & | Moscato d'Asti |
| Pannenkoek | & | Appelcider |
| Stoofvlees | & | Côte Rôtie |
| Wentelteefje | & | Pedro Ximénez |
| Witlof met ham en kaas | & | Mâcon Villages |
