Port is een versterkte wijn waarvan de gisting gestopt wordt door toevoeging van wijnalcohol op het moment dat zo’n 4 tot 5 vol % alcohol gevormd is. Hierdoor krijgt port een hoog totaal alcoholgehalte, 19 à 22 vol % en een hoog suikergehalte (80 tot 120 g/l, behalve bij droge (witte) port). Het hoge alcoholgehalte, maar ook de hogere restsuikergehaltes zorgen voor een conserverende werking, ook nadat de fles eenmaal geopend is.
Hoe langer de vatrijping van port heeft geduurd des te stabieler en houdbaarder is de wijn na opening van de fles. Een langdurige vatrijping zoals bij Colheita (minimaal 7 jaar) en bij 10, 20, 30 of 40 years old Tawny, veelal op grote houten vaten, zorgt voor een stabiele kleur en een uitgerijpt, oxidatief aroma. Als zo’n fles eenmaal geopend is zal de kleur en het bouquet gedurende enkele weken stabiel blijven en maar minimaal veranderen. Wel is het zaak om, zeker na enkele weken, de geopende fles te controleren op de kwaliteit van het oxidatieve bouquet.
Vintage port rijpt relatief kort op vat (2 à 3 jaar), Late Bottled Vintage (LBV) port wat langer (4 à 6 jaar), waarna de wijn op fles een reductieve rijping ondergaat. In tegenstelling tot de oxidatieve rijping, blijft bij een reductieve rijping fruitigheid beter behouden, maar als de fles eenmaal geopend is, is dat reductief ontwikkelde aroma, of bouquet na vele jaren, minder stabiel. Vandaar dat eenmaal geopende flessen korter “vers” blijven. Een jonge Vintage Port blijft enkele dagen goed houdbaar, maar zal zijn fruitigheid daarna verliezen; hoe ouder de Vintage Port, des te fragieler en delicater wordt het aroma en daarmee de houdbaarheid. LBV port heeft eenmaal geopend een wat langere houdbaarheid omdat de wijn door de langere vatrijping meer kleur- en aromastabiliteit heeft ontwikkeld. Ongefilterde LBV en Crusted port (met depotvorming in de fles) heeft t.o.v. gefilterde LBV een langere houdbaarheid, mits koel en donker bewaard.
Jonge vintage port, Crusted port en in mindere mate de LBV ports ontwikkelen in de tijd een depot in de fles. Dergelijke port moet bij openen eerst zorgvuldig gedecanteerd worden in een smalle karaf om het depot te scheiden. Oude vintage ports hebben doorgaans geen baat bij verdere beluchting en kunnen direct gedronken worden. Na jaren rijping in de fles zijn deze ports delicaat van karakter en extra gevoelig voor oxidatie.
De tabel geeft een overzicht van de diverse typen port en een richtlijn voor wat betreft de houdbaarheid na opening van de fles en na eventueel decanteren. Een eenmaal geopende fles of decanteerkaraf die langere tijd bewaard wordt moet wel in de tussentijd koel en donker bewaard worden (8 °C tot 10 °C). Vergeet niet zo’n fles of karaf tijdig weer op de gewenste drinktemperatuur te brengen.
| Type | Opties | Houdbaarheid |
| Vintage Port (VP) | jonge VP (minder dan 5 jaar oud) | 4 tot 5 dagen houdbaar na openen |
| Vintage Port (VP) | oudere VP (meer dan 15 jaar oud) | maximaal 2 tot 3 dagen na openen; daarna verlies van complexiteit |
| Vintage Port (VP) | zeer oude VP (25 à 30 jaar en ouder) | binnen 24 tot 48 uur consumeren |
| Late Bottled Vintage Port (LBV) | ongefilterd (ook Crusted Port, zonder jaartal) | 2 tot 3 weken (koel en donker bewaren) |
| Late Bottled Vintage Port (LBV) | gefilterd | 10 tot 12 dagen |
| Colheita Port | jonge Colheita (minder dan 15 jaar oud) | 2 tot 3 weken houdbaar na openen |
| Colheita Port | oudere Colheita (30 à 40 jaar) | binnen 3 à 4 dagen consumeren |
| Tawny Port | 10, 20, 30, 40 years old | tot 2 maanden houdbaar; wel na 2 à 3 weken aromatisch volgen |
| Tawny Port | basiskwaliteit tawny | 4 tot 6 weken houdbaar, maximaal 2 maanden (koel bewaren) |
| Ruby Port | basiskwaliteit ruby | 4 tot 6 weken houdbaar, het beste maximaal 1 maand (koel bewaren) |
| Witte Port | basiskwaliteit witte port | 2 tot 3 weken houdbaar (in koelkast bewaren) |
