Beaujolais is een Franse wijnstreek die wereldwijd bekend stond om haar lichte, fruitige en soms zelfs speelse rode wijnen: Beaujolais Nouveau. De laatste jaren is er veel veranderd. Waar Beaujolais Nouveau begon als leuke marketingstunt om de regio op de kaart te zetten, wat lukte, zorgde het ook bijna voor de ondergang van de streek. Naarmate het succes en dus de vraag toenam werd de kwaliteit van de wijn steeds minder. Enorme rendementen en dus onrijpe, waterige druiven werden gebruikt om maar aan de vraag te kunnen voldoen. Het imago kelderde zo hard dat veel boeren failliet gingen en een groot deel van de wijngaarden die op het hoogtepunt van de Beaujolais Nouveau aangeplant werden alweer gerooid zijn.
Er wordt echter ook veel kwaliteitswijnen geproduceerd. De laatste 10-20 jaar zien we dat serieuze boeren beloond worden voor hun harde werk: zeker in hippe en alternatieve kringen is Beaujolais niet meer weg te denken. Veel van de betere wijn uit Beaujolais is biologisch, biodynamisch of natuur. Maar een groter deel is conventioneel.
Tegenwoordig is er veel vraag naar rode wijn uit de dorpsappellaties (de Cru's). Dit zijn serieuze wijnen, met terroirinvloed. De betere examplaren kunnen goed rijpen en doen dan denken aan rode Bourgogne. Denk aan rood fruit met aardse tonen, paddenstoel, bosgrond. Andere stijlen die het goed doen zijn witte Beaujolais, rosé en mousserend. Beaujolais ligt ten zuiden van de Bourgogne en ten noorden van de Rhônevallei, tussen Mâcon en Lyon in.
Geografie en Klimaat
Beaujolais beslaat ergens tussen de 18.000 en 22.000 hectare wijngaarden, afhankelijk van de bron. Het is daarme een van de kleinste klassieke wijnstreken in Frankrijk. De regio strekt zich uit over 55 kilometer van noord naar zuid. Het klimaat is semi-continentaal met invloeden van zowel de Atlantische Oceaan als de Middellandse Zee. Dit zorgt voor warme zomers en relatief milde winters. De noordelijke Beaujolais (Haut-Beaujolais) heeft een terroir met graniet- en leisteenbodems, terwijl het zuiden meer klei- en kalksteenbodems kent. Dit grote verschil in bodemsamenstelling speelt een enorme rol in de diversiteiten van stijlen en kwaliteiten wijn die de regio voortbrengt.
Over het algemeen worden de bodems van graniet als de beste gezien. Deze bodems zijn arm en staan bekend om hun goede drainage.
Druivenrassen
De Beaujolais-regio staat bijna volledig in het teken van de Gamay Noir à Jus Blanc, een druif die bekend staat om haar dunne schil, hoge zuurgraad en levendige fruitige aroma’s van aardbei, framboos en kers. Naast Gamay wordt een kleine hoeveelheid Chardonnay verbouwd, met name in de appellatie Beaujolais Blanc. Hoewel de regio bekendstaat om rode wijnen, winnen de witte Beaujolais-wijnen aan populariteit, vooral door hun frisse en minerale karakter.
Appellaties van Beaujolais
De regio kent drie belangrijke niveaus van herkomstbenamingen: Beaujolais AOC, Beaujolais-Villages AOC en de tien Crus van Beaujolais.
1. Beaujolais AOC
Beaujolais AOC beslaat het zuidelijke en centrale deel van de regio en produceert voornamelijk lichte en fruitige rode wijnen. Hier worden ook Beaujolais Nouveau-wijnen gemaakt.
2. Beaujolais-Villages AOC
De Beaujolais-Villages appellatie omvat ongeveer 38 dorpen in het noorden van de streek en biedt wijnen met meer structuur en complexiteit dan de basis Beaujolais. De bodem bevat hier meer graniet, wat bijdraagt aan een diepere smaakexpressie en betere rijpingspotentie.
3. De Tien Crus van Beaujolais
De tien Crus van Beaujolais zijn de meest prestigieuze wijngaarden in de regio en produceren wijnen met een aanzienlijk rijpingspotentieel. Elk van deze Crus heeft een uniek karakter:
-
Saint-Amour: Aromatisch en elegant, met florale tonen en rood fruit.
-
Juliénas: Kruidig en gestructureerd, vaak met tonen van cassis en viooltjes.
-
Chénas: Zachte textuur en aardse aroma’s.
-
Moulin-à-Vent: De krachtigste en meest gestructureerde cru, vaak vergeleken met Bourgogne-wijnen.
-
Fleurie: Elegant en bloemig, met geuren van rozen en pioenrozen.
-
Chiroubles: Licht en verfijnd, met een frisse zuurgraad en helder rood fruit.
-
Régnié: Heeft een fruitige en levendige stijl.
-
Morgon: Vol en rijk, met aroma’s van kersen en steenfruit. Rijpt goed op fles.
-
Côte de Brouilly: Gebalanceerd en mineraal, afkomstig van steile heuvels met vulkanische bodem.
-
Brouilly: De grootste Cru, met zachte en toegankelijke wijnen.
Over het algemeen worden Morgon, Fleurie en Moulin-à-Vent als de meest complexe cru's gezien.
Wijnproductie en Vinificatie
De wijnen van Beaujolais worden vaak gemaakt via semi-carbonische maceratie, een techniek waarbij hele trossen in een afgesloten tank worden vergist. Dit proces bevordert de fruitige aroma’s en zachte tannines, wat kenmerkend is voor Beaujolais-wijnen. Traditionele vinificatiemethoden worden echter ook toegepast, vooral in de Cru Beaujolais-wijnen, die soms op eikenhouten vaten rijpen voor extra complexiteit. De beste cru's kunnen op rode Bourgogne gaan lijken.
